मस्को, ६ चैत । रुसका राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भए लगत्तै भ्लादिमिर पुटिनले विश्व तेस्रो विश्वयुद्दको संघारमा रहेको बताएका छन् ।
निर्वाचित भए लगत्तै पश्चिमा राष्ट्रलाई उनले चेतावनी दिदै भनेका छन कि रुस र अमेरिकाको नेतृत्वमा रहेको नाटो सैन्य गठबन्धनबीच प्रत्यक्ष द्वन्द्वको अर्थ पृथ्वी तेस्रो विश्वयुद्धबाट एक कदम मात्र टाढा रहनु हो । उनले भने, ‘तर, आजको समयमा यस किसिमको चाहना सायदै कसैले चाहेको छैन ।’
युक्रेन युद्धले सन् १९६२ को क्युवाली मिसाइल संकटपछि पश्चिमसँगको मस्कोको सम्बन्धमा सबैभन्दा गहिरो संकट निम्त्याएको छ। पुटिनले आणविक युद्धको खतराबारे बारम्बार चेतावनी दिएका छन् तर आफूले युक्रेनमा आणविक हतियार प्रयोग गर्नुपर्ने आवश्यकता महसुस नगरेको पनि बताए ।
फ्रान्सेली राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोनले गत महिना भनेका थिए कि उनले भविष्यमा युक्रेनमा भूमि सेना तैनाथ गर्न अस्वीकार गर्न सक्दैनन्, यद्यपि धेरै पश्चिमी देशहरूले यसबाट टाढा भए पनि। विशेष गरी पूर्वी युरोप र युक्रेनले उनीहरूको समर्थन व्यक्त गरेका छन्।
म्याक्रोनको सो टिप्पणी पछि रूस र नाटो बीचको द्वन्द्वको जोखिम र सम्भावनाको बारेमा सोध्दा, पुटिनले भने, ‘आधुनिक संसारमा सबै सम्भव छ।’
‘यो सबैलाई स्पष्ट छ कि यो पूर्ण स्तरको तेस्रो विश्वयुद्धबाट एक कदम टाढा हुनेछ। मलाई लाग्छ कि सायद कसैले यसमा चासो राख्दैन,’ पुटिनले सोभियत(रूसी इतिहासमा सबैभन्दा ठूलो विजय पछि पत्रकारहरूलाई भने। तर, पुटिनले युक्रेनमा पहिले नै नेटोका सैनिकहरू उपस्थित रहेको भने बताएका छन् ।
उनले रुसले युद्धको मैदानमा बोलिने भाषा अंग्रेजी र फ्रेन्च दुवै सिकेकोसमेत बताए । उनले भने, ‘यो कसैको लागि राम्रो छैन, विशेष गरी युक्रेनका लागि किनभने तिनीहरू त्यहाँ ठूलो संख्यामा मरिरहेका छन्।’
मार्च १५–१७ रूसी चुनाव अघि युक्रेनले रूस विरुद्ध आक्रमणहरू बढायो, सीमा क्षेत्रमा गोलाबारी गर्यो र रसियाको सिमाना छिर्न प्रयास गर्न हतियारहरू पनि प्रयोग गर्यो। युक्रेनको खार्किभ क्षेत्र लिनु आवश्यक ठान्नुभएको हो कि भनी सोधिएको प्रश्नमा पुटिनले आक्रमण जारी राखे रुसले आफनो भूभाग जोगाउन थप युक्रेनी क्षेत्रबाट बफर जोन बनाउने बताए ।
पुटिनले थप विवरण दिन अस्वीकार गरेका छन तर विदेशी निर्मित हतियारहरू रूसी भूभागमा पुग्नबाट रोक्नको लागि त्यस्तो क्षेत्र पर्याप्त मात्रामा हुनु पर्दछ भन्ने सोचेको जनाए । पुटिनले फेब्रुअरी २०२२ मा युक्रेनमा पूर्ण व्यापी आक्रमणको आदेश दिए पछि विश्व विभाजित अवस्थामा पुगेको छ ।
पुटिनले भने कि उनी म्याक्रोनले युक्रेनमा युद्ध बढाउने प्रयास रोक्न चाहन्छन् तर शान्ति स्थापनामा भूमिका खेल्छन् । ‘यस्तो देखिन्छ कि फ्रान्सले भूमिका खेल्न सक्छ, सबै अझै हराएको छैन,’ पुटिनले भने, ‘मैले यो बारम्बार भनेको छु र म यो फेरि भन्छु, विश्व आणविक युद्दमा प्रवेश नगरोंस, हामी पनि यही चाहान्छौं ।’
हामी शान्ति वार्ताको पक्षमा छौं, तर शत्रुको गोली चलेको कारणले मात्र होइन।ू ूयदि उनीहरू साँच्चै, गम्भीरताका साथ, दीर्घकालीन रूपमा दुई राज्यहरू बीच शान्तिपूर्ण, असल छिमेकी सम्बन्ध निर्माण गर्न चाहन्छन्, र ूडनू ज्ञ।छ(द्द वर्षको लागि मात्र विश्राम लिन चाहँदैनन्।
